ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง
Central Laboratory and Greenhouse Complex
ทรัพยากรพืชพรรณฯ
 
โกสน โกสน
 
โกสน
ชื่ออื่นๆ: กรีกะสม กรีสาเก โกรต๋น
ชื่อสามัญ: Garden croton, Croton
ชื่อวิทยาศาสตร์: Codiaeum variegatum (L.) Blume
วงศ์: EUHORBIACEAE
ถิ่นกำเนิด: มาเลเชีย ควีนส์แลนด์ตอนเหนือ หมู่เกาะแปซิฟิก
ลักษณะพฤษศาสตร์: ไม้พุ่มยืนต้น ความสูงประมาณ 1 - 3 ม. แตกกิ่งก้านที่โคนต้น ใบ เป็นใบเดี่ยว การเกาะติดของใบบนกิ่งแบบเวียนถี่ชิดบริเวณปลายกิ่ง รูปทรงและสีของใบมีหลายรูปแบบ เช่น ขาว เหลืองส้ม ชมพู แดง ม่วงดำ รูปขอบขนานแกมรูปไข่หรือรูปไข่กลับแกมรูปขอบขนาน รูปแถบ กลม แคบ ยาว บิดเป็นเกลียว ปลายแหลมมนหรือมีติ่ง โคนสอบ ขอบเรียบหรือหยักเว้า ขนาดของใบขึ้นอยู่กับความสมบูรณ์และชนิดของพันธุ์ ดอกออก เป็นช่อที่ยอดและซอกใบ แบบช่อกระจะ ยาวประมาณ 15 ซม. ช่อดอกตัวผู้โค้งลงมา มีก้านยาวมีดอก 30 - 60 ดอก กลีบเลี้ยงขนาดเล็กมี 3 - 6 กลีบ ดอกมี 5 - 6 กลีบ ดอกบานมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 0.70 ซม. เรียงสลับกับกลีบเลี้ยง เกสรตัวผู้มีจำนวนมาก ช่อดอกตัวเมียตั้งตรง ก้านช่อยาว มีดอก 10 - 20 ดอก ก้านดอกสั้นมาก กลีบเลี้ยงแนบรังไข่ ไม่มีกลีบดอก ก้านเกสรตัวเมียมี 3 แฉก รังไข่มี 3 ช่อง ผลค่อนข้างกลม เมื่อแก่แตกออกเป็นสองซีก มี 2 เมล็ดสีน้ำตาล
การขยายพันธุ์: เพาะเมล็ด ปักชำกิ่ง ตอนกิ่ง
สรรพคุณด้านสมุนไพร: ใบ ตำให้พอแหลก พอกท้องเด็กแก้โรคระบบทางเดินปัสสาวะผิดปรกติ
เอกสารอ้างอิง:
1. ส่วนพฤกษศาสตร์ป่าไม้.  ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย เต็ม สมิตินันทน์ ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2544.  ส่วนพฤกษศาสตร์ป่าไม้ สำนักวิชาการป่าไม้ กรมป่าไม้ พิมพ์ครั้งที่ 2 (ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม).  พิมพ์ที่ บริษัทประชาชน จำกัด.  2544
รวบรวมโดย: ไพร มัทธวรัตน์
หน่วยอนุรักษ์และใช้ประโยชน์พืชพรรณ ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง
คณะเกษตร กำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จ.นครปฐม