ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง
Central Laboratory and Greenhouse Complex
ทรัพยากรพืชพรรณฯ
 
สัตตบรรณ
 
สัตตบรรณ
ชื่ออื่นๆ: กะโนะ (กระเหรี่ยง - แม่ฮ่องสอน) จะบัน (เขมร - กบินทร์บุรี) บะซา ปูลา ปูแล (มาเลเซีย ยะลา ปัตตานี) ตีนเป็ดดำ (นราธิวาส) ยางขาว (ลำปาง) พญาสัตบรรณ (ภาคกลาง) หัสบรรณ (กาญจนบุรี) ตีนเป็ดขาว (ยะลา) ตีนเป็ดต้น
ชื่อสามัญ: Devil tree, White cheese-wood, Shaitan wood, Devil's bark, Blackboard tree
ชื่อวิทยาศาสตร์: Alstonia scholaris R. Br.
วงศ์: APOCYNACEAE
ลักษณะทั่วไป: ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ ทรงพุ่มกลม แตกกิ่งก้านเป็นชั้นรอบต้นคล้ายต้นหูกวาง
ฤดูการออกดอก: ช่วงฤดูหนาว ประมาณ เดือน พ.ย. - ม.ค.
เวลาที่ดอกหอม: ช่วงเย็น - มืด หรือช่วงที่มีอากาศเย็น
การขยายพันธุ์:
นิยมขยายพันธุ์โดยเมล็ด
ข้อดีของพันธุ์ไม้:
เป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ ปลูกง่ายโตเร็ว ราคาต้นถูกมาก และปลูกได้ทั่วไป ไม่ต้องการการดูแลมากนัก
ใบไม่ค่อยร่วง ทรงพุ่มค่อนข้างทึบ สามารถปลูกเป็นไม้ที่ให้ร่มเงาได้ดี
ออกดอกพร้อมๆ กันตลอดทั้งต้น สวยงามมาก
ปลูกได้ดีในเกือบทุกสภาพดินตั้งแต่พื้นที่ค่อนข้างแห้งแล้งถึงพื้นที่ชุ่มน้ำ
ข้อแนะนำ:
เป็นพันธุ์ไม้หอมที่ออกดอกเพียงปีละ 1 ครั้ง ควรตัดสินใจให้ดีก่อนปลูก
เป็นพันธุ์ไม้ที่ปลูกเพื่อให้ร่มเงาจะดีที่สุด ความสวยงามและความหอมของดอกเป็นเพียงผลพลอยได้เท่านั้น
ในช่วงปีแรกของการปลูกไม่ควรให้น้ำท่วมขังเพราะอาจทำให้ตายได้
ข้อมูลอื่นๆ:
ราก ขับลมในลำไส้ แก้ไข้ แก้โรคมะเร็ง
เปลือก แก้ไข้หวัด หลอดลมอักเสบ ท้องร่วง สมานลำไส้ ขับพยาธิไส้เดือน ขับระดู ขับน้ำเหลืองเสีย ช่วยเจริญอาหาร ขับน้ำนม รักษามาลาเรีย แก้ไอ แก้บิด รักษาเบาหวาน
ใบ แก้ไข้หวัด แก้ไข้ตัวร้อน พอกดับพิษต่างๆ
ใบอ่อน ชงดื่ม รักษาโรคลักปิดลักเปิด
ดอก แก้ไข้ตัวร้อน แก้ไข้เหนือ แก้โลหิต
ยาง รักษาแผลเน่าเปื่อย แก้ปวดหู เป็นยาบำรุงกระเพาะภายหลังเจ็บไข้
เอกสารอ้างอิง:
1. ดร. วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม.  พจนานุกรมไม้ดอกไม้ประดับ.  2542 หน้า (307)
2. พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. -- กรุงเทพ : นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่น. 2546. 1,488 หน้า (469)
3. Tem Samitinand.  Thai Plant Names.  Revised Edition 2001.  810 p. (27)
รวบรวมโดย: นพพล เกตุประสาท
หน่วยอนุรักษ์และใช้ประโยชน์พืชพรรณ ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง
คณะเกษตร กำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จ.นครปฐม