ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง
Central Laboratory and Greenhouse Complex
ทรัพยากรพืชพรรณฯ
 
นางแย้ม
 
นางแย้ม
ชื่ออื่นๆ: ปิ้งชะมด ปิ้งช้อน ปิ้งสมุทร (เหนือ) ส้วนใหญ่ (ตะวันออกเฉียงเหนือ)
ชื่อสามัญ: Glory bower
ชื่อวิทยาศาสตร์: Clerodendrum philippinium, Clerodendrum chinensis (Osbeck) Mabb.
วงศ์: VERBENACEAE
ถิ่นกำเนิด: ประเทศไทย พม่า
ลักษณะทั่วไป: ไม้พุ่มล้มลุก ดอกคล้ายดอกมะลิซ้อนหลายดอกอัดรวมกัน ต้นแก่เมื่อออกดอกไปได้ระยะหนึ่งจะแห้งตาย ควรตัดออก
ฤดูการออกดอก: ออกดอกตลอดปี แต่ออกดอกมากช่วงฤดูฝน
เวลาที่ดอกหอม: หอมแรงตลอดวัน
การขยายพันธุ์:
ขุดต้นอ่อน ที่เกิดจากรากที่อยู่ใกล้ผิวดิน เป็นวิธีการที่ง่ายที่สุด ต้นอ่อนจะเกิดมากตั้งแต่ปีที่ 2 หลังจากเริ่มปลูก
การตอน และปักชำ เท่าที่รวบรวมข้อมูลสามารถทำได้แต่คิดว่าไม่จำเป็นหากไม่ได้ทำเพื่อการค้า
ข้อดีของพันธุ์ไม้:
ออกดอกตลอดปี
เหมาะกับพื้นที่ที่มีความชื้นในดินสูงที่ปลูกพันธุ์ไม้หอมชนิดอื่นไม่ค่อยได้ผล
ดอกมีกลิ่นหอมแรง
ข้อแนะนำ:
ปลูกได้ดีทั้งกลางแจ้งและที่ร่มรำไร (แดดประมาณ 50%)
การปลูกในที่ร่มรำไรจะเหมาะสมที่สุด เนื่องจากใบและดอกจะมีขนาดใหญ่และสวยงาม
การปลูกในครั้งแรกปลูกเพียงต้นเดียวก็พอเนื่องจากมีการแตกต้นใหม่
หากต้องการดอกขนาดใหญ่ ควรเด็ดดอกที่อยู่ตามกิ่งแขนงออกเหลือเฉพาะดอกที่อยู่ที่ยอดบนสุดเท่านั้น คล้ายกับวิธีที่ใช้กับต้นดาวเรือง
ควรตัดกิ่งและต้นที่แก่ออกบ้างเพื่อจะได้ต้นใหม่ที่ให้ดอกขนาดใหญ่
ใบอาจทำให้ผิวหนังของบางคนระคายเคืองได้
ข้อมูลอื่นๆ:
ใบ ใช้ประคบรักษาไขข้ออักเสบ รักษาโรคผิวหนัง
ราก ใช้แก้ไข้ บำรุงประสาท ใช้รากฝนกับน้ำปูนใส ทารักษาเริมหรืองูสวัด ต้มรับประทานแก้ฝีภายใน ขับปัสสาวะ ไตพิการ
เอกสารอ้างอิง:
1. ปิยะ เฉลิมกลิ่น.  2540.  ไม้ดอกหอม เล่ม 1.  สำนักพิมพ์บ้านและสวน. พิมพ์ครั้งที่ 5. 160 หน้า. (110)
2. ปิยะ เฉลิมกลิ่น และคณะ.  2546.  หอมกลิ่นดอกไม้เมืองไทย.  จัดพิมพ์โดยโครงการ BRT บริษัท จิรวัฒน์ เอ็กเพรส จำกัด กรุงเทพฯ.  336 หน้า. (104)
3. ราชบัณฑิตยสถาน.  พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542.  นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่น 2546. 1, 488 หน้า. (575)
4. Tem Samitinand.  Thai Plant Names.  Revised Edition 2001.  810 p. (362)
รวบรวมโดย: นพพล เกตุประสาท
หน่วยอนุรักษ์และใช้ประโยชน์พืชพรรณ ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง
คณะเกษตร กำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จ.นครปฐม