ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง
Central Laboratory and Greenhouse Complex
ทรัพยากรพืชพรรณฯ
 
ขมิ้นขาว
 
ขมิ้นขาว
ชื่ออื่นๆ: ขมิ้นม่วง
ชื่อวิทยาศาสตร์: Curcuma mangga Valeton & Zijp
วงศ์: ZINGIBERACEAE
ถิ่นกำเนิด: ยังไม่ทราบแน่ชัด
ลักษณะทั่วไป: เป็นพืชล้มลุก อายุหลายปี มีเหง้าใต้ดิน ลำต้นและใบเหมือนกับขมิ้น
ฤดูการออกดอก: ประมาณกลางฤดูฝน (ก.ค. - ก.ย.)
เวลาที่ดอกหอม: ดอกหอมน้อยมาก ส่วนที่หอมจริงๆ คือเหง้าและราก
การขยายพันธุ์:
แยกเหง้า
ข้อดีของพันธุ์ไม้:
ดอกสวย แต่ออกดอกน้อยครั้ง
ข้อแนะนำ:
ในช่วงปลายฤดูหนาวถึงฤดูแล้งจะเห็นต้นแห้งไม่ต้องตกใจ เพราะว่าพันธุ์ไม้ในตระกูลนี้จะทิ้งใบให้แห้งเพื่อพักตัวรอรับฝน ช่วงนี้ควรหาเศษใบไม้หรือฟางคลุมไว้ไม่ต้องเร่งรดน้ำ ปล่อยให้พักตัวตามธรรมชาติ
ในปีที่ 2 หากต้องการขยายพันธุ์ก็สามารถขุดเหง้าขึ้นมาแยกปลูกได้ (ขุดตอนพักตัวดีที่สุด) หรือจะปล่อยทิ้งไว้ข้ามปีก็ได้ แต่ขนาดของกอจะใหญ่ขึ้น
การซื้อพันธุ์มาปลูกควรเลือกซื้อเหง้ามาเลย กิโลกรัมละไม่กี่บาท แต่ที่แนะนำหาเหง้าเล็กๆ (ไม่เกิน 5 บาทก็ปลูกได้แล้ว) ตอนใกล้ๆ ฤดูฝน
ข้อมูลอื่นๆ:
เหง้าสด จิ้มกับน้ำพริก หรือนำไปยำ ไปแกง กินกับบูดู
เหง้า รักษาแผลในลำไส้ เจริญอาหาร ขับลม ระงับเชื้อ รักษาโรคผิวหนัง เป็นยาบำรุง ขับปัสสาวะ บรรเทาอาการท้องขึ้น ทำให้ผายลมและรักษาไข้ผอมเหลือง
สารเคอร์คูมิน (curcumin) มีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญของเชื้อหนองได้ดี
เอกสารอ้างอิง:
1. http://www.medplant.mahidol.ac.th/user/reply.asp?id=4487
2. Tem Samitinand.  Thai Plant Names.  Revised Edition 2001.  810 p. (160)
รวบรวมโดย: นพพล เกตุประสาท
หน่วยอนุรักษ์และใช้ประโยชน์พืชพรรณ ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง
คณะเกษตร กำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จ.นครปฐม