ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง
Central Laboratory and Greenhouse Complex
ทรัพยากรพืชพรรณฯ
 
คัดเค้า
 
คัดเค้า
ชื่ออื่นๆ: คัดเค้าเครือ คัดเค้าหนาม เค็ดเค้า จี้เค้า พญาเท้าเอว คันเค่า (อีสาน) หนามเล็บแมว
ชื่อสามัญ: Siamese randia
ชื่อวิทยาศาสตร์: Oxyceros horridus Lour.
วงศ์: Rubiaceae
ถิ่นกำเนิด: ประเทศไทย และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ลักษณะทั่วไป: ไม้พุ่มรอเลื้อย รูปแบบทรงพุ่มไม่แน่นอน มีหนามแหลมใช้เกี่ยวพันกับพันธุ์ไม้อื่นที่อยู่ใกล้ๆ ได้ดี
ฤดูการออกดอก: ปลายฤดูฝน - กลางฤดูหนาว (ต.ค. - ธ.ค.)
เวลาที่ดอกหอม: หอมตลอดวัน แต่หอมมากช่วงแดดอ่อนหรืออุณหภูมิต่ำ
การขยายพันธุ์:
ที่สวนไม้หอมฯ ยังไม่มีการทดลองขยายพันธุ์ แต่จากการรวบรวมข้อมูลพบว่า ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด หากมีข้อมูลเพิ่มเติมจะแจ้งให้ทราบภายหลัง
ข้อดีของพันธุ์ไม้:
เป็นพันธุ์ไม้ที่มีหนามแหลมคมมาก สามารถใช้ปลูกเป็นแถวเพื่อทำรั้วป้องกันคนหรือสัตว์ผ่านได้
ดอกมีกลิ่นหอมแรงและออกดอกพร้อมๆ กันเกือบทั้งต้น เวลาออกดอกจะสวยงามมาก
ต้องการน้ำไม่มากในการเจริญเติบโต
เป็นพันธุ์ไม้ที่ปลูกได้ดีทั้งที่มีแดดจัดเต็มวัน และแดดปานกลาง (ครึ่งวัน) ได้ดีชนิดหนึ่ง
ข้อแนะนำ:
การปลูกคัดเค้าให้สวยงามต้องคอยตัดแต่งทรงพุ่มสม่ำเสมอ เนื่องจากเป็นไม้ที่มีการแตกกิ่งก้านสาขามาก และไม่มีรูปทรงที่แน่นอน
ข้อมูลอื่นๆ:
ทั้งต้น รสเฝื่อนฝาด แก้เสมหะ แก้ไข้ เปลือกต้น รสฝาด ปิดธาตุแก้เสมหะ แก้โลหิตซ่าน
ใบ รสเฝื่อนเมา ดอก รสขมหอม แก้โลหิตในกองกำเดา
ผล รสเฝื่อนปร่า ขับโลหิตประจำเดือนเสีย บำรุงโลหิต บำรุงผิวให้ผ่องใส
ราก มีรสฝาด แก้ไข้ แก้ท้องเสีย แก้เลือดออกตามไรฟัน
เอกสารอ้างอิง:
1. พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. -- กรุงเทพ : นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่น. 2546. 1,488 หน้า (239)
2. Tem Samitinand.  Thai Plant Names.  Revised Edition 2001. 810 p. (446)
รวบรวมโดย: นพพล เกตุประสาท  และไพร มัทธวรัตน์
หน่วยอนุรักษ์และใช้ประโยชน์พืชพรรณ ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง
คณะเกษตร กำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จ.นครปฐม